Margin công ty chiếm tỷ trọng mập
Tổng dư nợ margin tính tới ngày 24/8/2023, theo ước lượng của Doanh nghiệp Chứng khoán DSC, tăng gần 10% so với cuối quý II/2023, đạt hơn 150.000 tỷ đồng. Con số này thấp hơn mức cao nhất trong quý IV/2021 hay quý I/2022, nhưng mà so với vốn hoá thị phần và dòng tiền hiện nay thì đang ở mức cao.
|
Dư nợ cho vay của ngành chứng khoán. |
Đáng xem xét, vốn hóa thị phần đã giảm nhiều so với hơn 1 5 trước, lúc VN-Index trên ngưỡng 1.500 điểm, khi mà chỉ số cách đây không lâu dao động quanh ngưỡng 1.200 điểm. Do đấy, tỉ lệ margin toàn thị phần (chưa tính tới khoản vay từ các “kho” ngoài) được nhìn nhận đang ở mức cao nhất từ trước cho đến nay.
Mặc dầu cấu trúc thị phần và hoạt động cho vay đã chỉnh sửa nhiều, nhưng mà con số dư nợ margin ngày càng tăng dẫn đến xui xẻo tiềm tàng, nhất là lúc có tín hiệu doanh nghiệp chứng khoán “vượt rào” cho vay. Luật pháp quy định, cho vay margin ko được vượt quá tỉ lệ 50%, tức người dùng chỉ được vay tối đa 50% trị giá của nả đảm bảo, nhưng mà doanh nghiệp chứng khoán có cách “lách” để cho người dùng VIP vay với tỉ lệ 60 – 70%, nhất là với người dùng công ty.
1 môi giới chứng khoán san sớt, margin ko chỉ thuần tuý là các người dùng tư nhân, nhưng còn có người dùng theo “deal” (thỏa thuận), trong đấy các khoản deal công ty chiếm tỷ trọng mập. Ở thời khắc hiện nay, xui xẻo trái phiếu công ty được lùi lại 1 5 nhờ các quy định luật pháp cách đây không lâu và công ty đã có bài học từ trạng thái “call margin chéo” 5 2022 (doanh nghiệp chứng khoán bán của nả khác trong acc của người dùng để đưa tỉ lệ ký quỹ về mức an toàn), nhưng mà xui xẻo vẫn hiện hữu. Vì vậy, trong 1 – 2 tuần qua, ko ít doanh nghiệp chứng khoán đã “siết” margin.
Ông Nguyễn Việt Quang, Giám đốc Kinh doanh, Doanh nghiệp Chứng khoán Yuanta Việt Nam cho rằng, margin là 1 nhân tố quan trọng để xác định công đoạn đỉnh hay đáy của thị phần chứng khoán. Thị phần tăng do dòng tiền tham ngày càng tăng dần, trong đấy có 1 phần nhờ đòn bẩy margin.
Lúc margin “căng” (nhà đầu cơ hưng phấn nên sử dụng hết hạn mức margin), dòng tiền xúc tiến thị phần ko còn nhiều nên đấy là khi thị phần thường ở vùng đỉnh; còn lúc margin xuống đáy (nhà đầu cơ bi lụy, ko muốn dùng đòn bẩy) thì thường là công đoạn thị phần tạo đáy. Khi mà đấy, thị phần công đoạn từ đầu tháng 5 tới giữa tháng 8/2023 có diễn biến tăng nhưng hầu như ko có nhịp điều chỉnh đáng kể nào, tạo tâm lý hưng phấn và kích thích nhà đầu cơ sử dụng margin.
Trong bối cảnh ko ít nhà đầu cơ sử dụng đòn bẩy ở mức cao và thị phần gần đây có 1 số phiên điều chỉnh, ông Quang khuyến nghị: “Margin là vấn đề mập cần ân cần công đoạn này và nên đưa về tình trạng bất biến”.
Vậy đâu là ngưỡng tối ưu cho tổng trị giá vay ký quỹ của toàn thị phần? Vừa mới đây, Doanh nghiệp Chứng khoán VNDIRECT đã tiến hành cách thức tiếp cận từ dưới lên từ tổng trị giá của nả vốn đầu tư được giao dịch của 30 doanh nghiệp chứng khoán mập nhất và mối tương quan tuyến tính với các khoản vay ký quỹ của ngành.
Với hy vọng VN-Index đạt ngưỡng 1.300 điểm trong nửa cuối 5 2023, tương ứng mức tăng 16% so với mức 1.120 điểm vào cuối quý II/2023, VNDIRECT dự đoán, tổng trị giá giao dịch của nả vốn đầu tư tại Trung tâm Lưu ký chứng khoán Việt Nam sẽ tăng với vận tốc tương đương (xấp xỉ 16%), từ 784.000 tỷ đồng ở công đoạn cuối quý II/2023 (dữ liệu được tích lũy từ Top 30 doanh nghiệp môi giới về quy mô của nả) lên lên khoảng 910.000 tỷ đồng.
Liên kết với tỉ lệ cho vay ký quỹ toàn ngành chứng khoán trên tổng trị giá của nả niêm yết trong 3 5 cách đây không lâu tầm thường từ 17 – 20%, dự đoán tổng dư nợ margin toàn thị phần có thể đạt 155.000 – 180.000 tỷ đồng trong công đoạn nửa cuối 5 nay, tức tăng 10 – 30% so với mức 140.000 tỷ đồng vào cuối quý II/2023.
Ngoài ra, VNDIRECT cho biết, tùy thuộc vào diễn biến thị phần, các doanh nghiệp chứng khoán sẽ điều chỉnh hạn mức margin cho thích hợp với từng công đoạn. Thực tiễn, tại VNDIRECT, dư nợ margin hiện tại đã giảm 20 – 30% so với mức đỉnh hơn 17.000 tỷ đồng trong 5 2022.
Bớt nhiệt margin
Trong chuỗi tăng điểm kéo dài hơn 4 tháng qua, nguồn tiền mới đổ vào thị phần 1 phần tới từ dòng tiền tiết kiệm, gần như hơn tới từ margin tại các doanh nghiệp chứng khoán và các “kho” bên ngoài. Trong đấy, các “kho” cho vay với tỉ lệ rất cao, có thể lên đến 80 – 90% đối với cổ phiếu vốn hóa mập và thanh khoản. Do đấy, với phiên đảo chiều giảm mạnh như phiên 18/8/2023, các kho đã giảm thiểu cho vay, cùng lúc thẳng tay xử lý các acc có trị giá của nả đảm bảo giảm mạnh. Các doanh nghiệp chứng khoán cũng hạ dần tỉ lệ cho vay.
Dư nợ margin giảm, nhưng mà vẫn ở mức cao, nếu thị phần tiếp diễn có diễn biến xấu, hiện tượng giải chấp sẽ hiện ra, tạo sức ép mập lên tâm lý nhà đầu cơ.
Dư nợ margin bất định từng ngày, nhưng mà riêng phiên lao dốc ngày 18/8, số liệu thống kê Top 10 doanh nghiệp chứng khoán có dư nợ margin mập nhất thị phần cho thấy, tổng dư nợ giảm gần 10.000 tỷ đồng, trong đấy có VPS, SSI, VNDIRECT, Mirae Asset, HSC. Margin tiếp diễn giảm nhiệt trong tuần qua lúc các doanh nghiệp chứng khoán hạ tỉ lệ margin từ 5 – 10% với nhiều mã cổ phiếu như VCI, SSI, HCM, PVS, GVC, TNG, STB, VSC, BMP, KBC, TAR, DBC.
Quan sát đi lại trồi sụt của thị phần trong tuần qua, ông Nguyễn Anh Khoa, Trưởng phòng Phân tách, Doanh nghiệp Chứng khoán Agriseco cho rằng, sức ép margin ở thời khắc hiện nay vẫn còn, nhưng mà sẽ ko lặp lại trạng thái bán tháo ào ạt như cuối 5 2022. Bởi lẽ, rút kinh nghiệm từ những lần “vung tay quá trán” với margin, các doanh nghiệp chứng khoán đã chú trọng hơn công việc quản trị xui xẻo.
Hơn nữa, so với thời khắc cuối 5 2022, dư nợ margin dồn vào nhóm công ty bất động sản, đặc thù là 1 số công ty có liên can tới câu chuyện trái phiếu nên chừng độ xui xẻo cao, khi mà ở thời khắc hiện nay, tỉ lệ cho vay giữa các nhóm ngành thăng bằng hơn và vào nhóm vốn đầu tư, các công ty sản xuất, công ty uy tín…
Tuần qua, dư nợ margin vẫn tạo sức ép lên thị phần, nhưng mà sức ép này dần cắt bớt, vì 2 lý do. Thứ nhất, lượng bán giải chấp (force sell) đã giảm đáng kể do nhiều doanh nghiệp chứng khoán nâng mức bán buộc phải. Thứ 2, thị phần khó dự báo hơn trước nên nhà đầu cơ giảm thiểu vay mới, cùng lúc trả bớt nợ vay. Khi mà đấy, nhiều nhà đầu cơ hy vọng vào xu thế tăng trung và dài hạn của thị phần nên lực sắm mập hiện ra trong các phiên điều chỉnh.
