Đi lệch khó vững
Theo ông Phạm Chí Quang, Vụ trưởng Vụ Cơ chế tiền tệ, Nhà băng Nhà nước, tỉ lệ tín dụng/GDP của Việt Nam hiện đang ở mức 126%, là mức cao nhất trong các nước đang tăng trưởng. Việc nền kinh tế dựa vào tín dụng nhà băng tiềm tàng nhiều không may với kinh tế vĩ mô, vì vốn nhà băng là ngắn hạn, khi mà nhu cầu vốn vay trung và dài hạn lại rất mập.
“Quá dựa vào tín dụng để xúc tiến kinh tế chẳng hề là trục đường an toàn nhất. Kế bên tín dụng nhà băng, cần tập hợp tăng trưởng các kênh dẫn vốn an toàn khác như thị phần chứng khoán, chi tiết là thị phần cổ phiếu và thị phần trái phiếu công ty…”, ông Quang bàn luận với báo giới.
Đồng ý kiến, ông Nguyễn Quốc Hùng, Tổng thư ký Hiệp hội Nhà băng Việt Nam cho rằng, thị phần chứng khoán tăng trưởng sẽ giúp giảm sức ép cho thị phần tiền tệ, san sớt gánh nặng cung cấp vốn cho nền kinh tế, cho công ty với hệ thống nhà băng.
Những “khác lạ” trên thị phần tiền tệ ngày nay cho thấy cần thêm nhiều phấn đấu phân phối công ty tiếp cận và huy động được các nguồn lực để trụ vững và có dịp tăng trưởng trong ngày mai. Đây cũng là những tế bào giúp nền kinh tế mạnh khỏe, tránh được bạo bệnh.
Thực trạng của thị phần tiền tệ ngày nay cũng được Phó Thống đốc Nhà băng Nhà nước Việt Nam Đào Minh Tú san sớt. Theo đấy, trong 6 tháng đầu 5, Nhà băng Nhà nước đã có 4 lần hạ lãi suất quản lý, từ đấy, các nhà băng thương nghiệp đã giảm lãi suất huy động bình quân 0,8%/5, lãi suất cho vay bình quân giảm từ 1 – 1,2%/5.
Mặt bằng lãi suất có thể tiếp diễn đi xuống chỉ mất khoảng đến nhờ thanh khoản hệ thống rất dồi dào, trình bày qua lãi suất cho vay qua đêm trên thị phần liên nhà băng chỉ còn 0,4%/5 và lãi suất 1 tuần chỉ còn 0,8%/5. Chỉ tiêu phát triển tín dụng toàn ngành nhà băng trong 5 nay ở mức 14 -15%, nhưng mà dư nợ tín dụng 6 tháng mới tăng 4,2%.
“Đáng ra lúc lãi suất hạ, tín dụng sẽ tăng, nhưng mà tại sao có câu chuyện tín dụng tăng chậm hơn lúc lãi suất giảm nhanh?”, Phó Thống đốc nêu vấn đề và cho rằng xuất hành từ 3 nguyên do chủ chốt.
Thứ nhất, nền kinh tế đang có nhiều gian truân, sút giảm về cầu đầu cơ, hố tiêu dùng thấp, nên cầu tín dụng chẳng thể tăng cao được.
Thứ 2, hoạt động sản xuất – kinh doanh của nhiều công ty gặp vấn đề, tồn kho nhiều, nhiều công ty khó có đơn hàng, xuất khẩu cũng có những gian truân nhất mực. Thị phần bất động sản chưa nhộn nhịp lại, nhiều dự án chưa khai triển được, kể cả những dự án bất động sản thương nghiệp và bất động sản nhà ở xã hội chưa được khai triển nhiều dù rằng Nhà băng Nhà nước tạo điều kiện về tín dụng cho lĩnh vực bất động sản, chuẩn bị tăng mạnh những lĩnh vực tỉ lệ không may thấp.
Thứ 3, hiện nhiều công ty muốn vay vốn nhưng mà ko chứng minh được bản lĩnh trả nợ, nên ko tiếp cận được vốn vay.
Trước những thất thường trên thị phần tín dụng, bà Trần Thị Thúy Ngọc, Phó giám đốc điều hành Deloitte Việt Nam cho rằng, công ty nên tìm biện pháp gọi vốn trên thị phần chứng khoán Việt Nam, phê duyệt phát hành cổ phần. Những công ty sáng tỏ, có dự án tốt, hoạt động hiệu quả ko khó để huy động vốn trên thị phần chứng khoán với chi tiêu tối ưu so với các kênh gọi vốn khác.
Đứng ở giác độ cơ quan điều hành, việc tạo điều kiện phân phối cho các công ty tiếp cận kênh huy động vốn trung và dài hạn cần được dành đầu tiên. TS. Cấn Văn Lực, Chuyên gia kinh tế trưởng BIDV cho rằng, các cơ quan liên can cần quyết liệt phân phối công ty, nhất là liên can tới 4 vướng mắc chính: pháp lý và thực xây đắp vụ; nguồn vốn (cả tiếp cận và năng lực hấp thu vốn, bổn phận nguồn vốn…); giảm chi tiêu đầu vào và tìm đầu ra/đơn hàng; giữ chân công nhân.
Tương tự, đứng ở giác độ nào cũng thấy, giữ thị phần chứng khoán tăng trưởng vững bền và bất biến, tạo 1 kênh dẫn vốn quan trọng cho công ty và nền kinh tế là cần phải có. Điều này càng quan trọng trong bối cảnh thị phần chứng khoán vừa mới đây lôi cuốn sự ân cần quay về của nhiều nhà đầu cơ.
|
VNX và các doanh nghiệp con dự định sẽ cải tiến và hoàn thiện chuẩn phân ngành, hệ thống chỉ số… |
Giữ nhiệt bằng chế độ mới
Những thông điệp của cơ quan điều hành về các phấn đấu nâng hạng thị phần từ cận biên lên mới nổi, khai triển hệ thống giao dịch mới KRX, về các hàng hóa mới trên thị phần được tập thể nhà đầu cơ ân cần đặc trưng. Điều này trình bày ở số lượt đọc tin tức, bài viết liên can rất cao. Đây cũng là điểm các thành viên thị phần hy vọng có bước tiến mới từ cơ quan điều hành chỉ mất khoảng đến.
Dĩ nhiên, “vạn sự mở đầu nan”, nhưng mà có thêm thành phầm mới là có thêm ko gian cho thị phần tăng trưởng. Đơn cử, chứng khoán phái sinh là phương tiện các nhà đầu cơ tổ chức nước ngoài ân cần bậc nhất lúc họ vào Việt Nam để phòng hộ không may trên thị phần cơ sở. Hay thành phầm chứng quyền đã tăng trưởng sau lúc ra mắt và dần được nhà đầu cơ biết tới nhiều hơn. Trong 4 5 qua, mỗi 5, thị phần có 8 – 10 doanh nghiệp chứng khoán tham dự phát hành chứng quyền, với số mã chứng quyền cung cấp ra thị phần trung bình khoảng 200 mã/5.
Nói về tiến độ dự án KRX, bà Nguyễn Thị Việt Hà, Gánh vác Hội đồng quản trị Sở Giao dịch chứng khoán TP.HCM (HOSE) cho biết, việc đưa hệ thống giao dịch mới này vào vận hành là dành đầu tiên bậc nhất của Sở. Hiện việc kiểm thử các hạng mục với doanh nghiệp chứng khoán đang được khai triển, dự định hết 5 nay, đầu 5 sau có thể đưa vào hoạt động. Lúc KRX đi vào vận hành, HOSE hy vọng, có thể khai triển nhiều thành phầm giao dịch mới trên nền hệ thống công nghệ thông tin này như trả tiền T+0.
Nói đến tới cung hàng trên thị phần, theo chỉ huy Sở Giao dịch chứng khoán Việt Nam (VNX), VNX và các doanh nghiệp con sẽ cải tiến và hoàn thiện chuẩn phân ngành, hệ thống chỉ số, quy hoạch lại các bộ chỉ số trên thị phần chứng khoán để xây dựng hệ thống chỉ báo nhất quán cho toàn thị phần.
Bên cạnh đó, VNX cũng sẽ nghiên cứu đề nghị tăng lên quy định về điều kiện niêm yết; bổ sung quy định các công ty đủ điều kiện chuyển từ thị phần UPCoM lên thị phần niêm yết để cải tiến tiêu chuẩn niêm yết theo thông lệ quốc tế; nghiên cứu phương án phân loại các công ty theo quy mô vốn, tình hình hoạt động, thanh khoản… vào những bảng không giống nhau nhằm tạo sự dị biệt giữa các nhóm công ty.
Hiện tại, thị phần kì vọng Bộ Nguồn vốn sớm ban bố dự thảo và ban hành Thông tư sửa đổi, bổ sung 1 số điều Thông tư 57/2021/TT-BTC quy định lịch trình bố trí lại thị phần giao dịch cổ phiếu, thị phần giao dịch trái phiếu, thị phần giao dịch chứng khoán phái sinh và thị phần giao dịch các loại chứng khoán khác. Đây sẽ là căn cứ để cổ phiếu trên UPCoM, HNX đủ tiêu chuẩn được chuyển sang HOSE… Thực tiễn, các cổ phiếu chuyển sàn từ UPCoM, HNX sang HOSE thời kì qua cho thấy, giá và khối lượng mua bán đều cải thiện. Thêm hàng hóa cũng giúp nhà đầu cơ có thêm chọn lọc, giao dịch nhộn nhịp hơn.
Nêu thực tiễn cổ phiếu có trị giá giao dịch hàng ngày trên tổng vốn hóa mập hơn 20% đang chiếm tỉ lệ mập, ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch FiinGroup cho rằng, “thanh khoản cao, trong đấy có tác dụng đầu tư là cần phải có, nhưng mà tác dụng đầu cơ cần được tăng nhanh”. Và để cải thiện tác dụng đầu cơ, qua đấy phát huy vai trò kênh dẫn vốn trung, dài hạn của thị phần chứng khoán, sáng tỏ thông tin là nhân tố cốt lõi.
Bên cạnh đó, theo ông Thuân, cần tăng lên chất lượng hàng hóa trên thị phần chứng khoán, bởi thực tiễn, công ty có quy mô siêu bé còn chiếm tỉ lệ mập trên sàn, lên đến 82,7%. Cùng lúc, cũng cần cải thiện cơ cấu hàng hóa trên thị phần. Hiện nhóm nhà băng và bất động sản vẫn chiếm 1 tỉ lệ mập về cả số lượng cổ phiếu cũng như trị giá vốn hóa trên thị phần chứng khoán, do đấy, tính đại diện cho nền kinh tế chưa cao.
Ông Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Bộ Nguồn vốn
 |
| Ông Nguyễn Đức Chi, Thứ trưởng Bộ Nguồn vốn |
Chính phủ đặt chỉ tiêu tăng trưởng thị phần chứng khoán bất biến, an toàn, hiệu quả, vững bền, tăng lên bản lĩnh chống chịu không may, có cơ cấu cân đối giữa các cấu phần thị phần, biến thành kênh huy động vốn trung và dài hạn chủ chốt cho nền kinh tế; duy trì phát triển về quy mô, chú trọng tăng lên chất lượng; tăng trưởng các phương tiện nguồn vốn xanh, nguồn vốn vững bền; tăng mạnh công việc biến đổi số trong lĩnh vực chứng khoán; xây dựng hệ thống điều hành, giám sát thị phần gắn với phần mềm công nghệ thông tin tiên tiến; tăng nhanh kết hợp và hội nhập quốc tế, từng bước thu hẹp về khoảng cách tăng trưởng giữa thị phần chứng khoán Việt Nam với thị phần chứng khoán các nước tăng trưởng.
Để đạt được chỉ tiêu đấy, cần phải tiến hành tốt nhiều nhóm biện pháp đề ra. Trong đấy, 1 hệ thống các nhiệm vụ được xây dựng trong kế hoạch hành động tiến hành Chiến lược Tăng trưởng thị phần chứng khoán tới 5 2030, tầm nhìn tới 5 2045 sẽ được Bộ Nguồn vốn ban hành để khai triển ngay sau lúc Thủ tướng Chính phủ ký ban hành chiến lược này.
Về hoàn thiện khung pháp lý và thiết chế, Bộ Nguồn vốn khai triển công việc xây dựng chế độ chế độ thị phần chứng khoán, báo cáo phê chuẩn sửa đổi Nghị định 155/2020/NĐ-CP và các văn bản chỉ dẫn Nghị định; trình các ngành có thẩm quyền coi xét Chiến lược Tăng trưởng thị phần chứng khoán tới 5 2030.
Bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước
 |
| Bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước |
Thị phần chứng khoán vừa mới đây có bình phục, thanh khoản thị phần cải thiện rõ rệt. Tính tới cuối tháng 7, VN-Index đã tăng 16% so cuối 5 2022, quy mô vốn hóa thị phần đạt 64% so với GDP, cho thấy các chế độ tài khóa, tiền tệ và các chế độ phân phối khác đã ảnh hưởng hăng hái tới thị phần chứng khoán và công ty.
Ủy ban Chứng khoán Nhà nước cam kết sẽ tiếp diễn điều hành và bảo đảm thị phần hoạt động sáng tỏ, lành mạnh, phục vụ đề nghị kênh dẫn vốn quan trọng của nền kinh tế, san sớt áp lực cho kênh tín dụng nhà băng. Trong đấy, chú trọng tăng chất lượng hàng hóa cho thị phần, được coi là “từ khóa” quan trọng, để vừa mau chóng khôi phục niềm tin nhà đầu cơ, vừa bảo đảm nền móng chắc chắn để thị phần tăng trưởng vững bền trong dài hạn.
Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tách đầu cơ, Doanh nghiệp Chứng khoán Yuanta Việt Nam
 |
| Ông Nguyễn Thế Minh, Giám đốc Phân tách đầu cơ, Doanh nghiệp Chứng khoán Yuanta Việt Nam |
Thị phần cần thêm thành phầm mới cho các nhà đầu cơ, đặc trưng là thành phầm hướng đến nhà đầu cơ ngoại, được nhìn nhận là có dư địa và mối ân cần mập với thị phần chứng khoán Việt Nam. Tư nhân tôi ân cần đến thành phầm NVDR (Non-Voting Depositary Receipt) – chứng chỉ lưu ký ko có quyền biểu quyết.
Đây là 1 loại chứng chỉ lưu ký đặc trưng, được phát hành bởi 1 tổ chức thứ 3 gọi là tổ chức phát hành NVDR (1 doanh nghiệp con của sở giao dịch chứng khoán). Tổ chức này sẽ chuyển ủy quyền nhà đầu cơ tất cả lợi quyền nguồn vốn gắn liền với cổ phiếu như cổ tức, quyền sắm cổ phiếu mới…, không tính quyền biểu quyết (trừ trường hợp biểu quyết về vấn đề hủy niêm yết cổ phiếu).
Thực tiễn, quy mô thị phần chứng khoán Việt Nam còn khá bé, chỉ khoảng 182 tỷ đô la Mỹ (tính chung cả HOSE, HNX và UPCoM), khi mà giới hạn sở hữu đối với các nhà đầu cơ nước ngoài tầm thường ở mức 49% tại các công ty niêm yết, điều này khiến thị phần trở thành kém thu hút và khó lôi cuốn vốn đầu tư mập từ nước ngoài. Chúng tôi bình chọn chỉ tiêu tỉ lệ sở hữu của các nhà đầu cơ nước ngoài sẽ là nhân tố quan trọng nhất trong việc phê chuẩn nâng hạng thị phần và NVDR có thể được xem là biện pháp tối ưu để khắc phục vấn đề này.
NVDR sẽ giúp cải thiện đáng kể thanh khoản. Thống kê giao dịch trên HOSE và HNX cho thấy, tỷ trọng giao dịch của khối ngoại hiện dao động từ 14 – 20% tổng trị giá giao dịch của 2 sàn này, khi mà tại thị phần chứng khoán Thái Lan, chỉ tính riêng giao dịch của NVDR đã chiếm đến 21% tổng trị giá giao dịch của các chứng khoán niêm yết và chiếm gần 1 nửa tổng trị giá giao dịch của khối ngoại. Rõ ràng, việc giao dịch NVDR ở các cổ phiếu hết room ngoại tại thị phần chứng khoán Thái Lan là vô cùng nhộn nhịp.
1 số nghiên cứu tại các thị phần chứng khoán khác trên toàn cầu cũng chỉ ra rằng, việc tự do hóa thị phần chứng khoán sẽ làm giảm đáng kể chi tiêu vốn của các công ty niêm yết và giúp tăng lên hiệu quả hoạt động của thị phần.
NVDR đã được đưa vào Luật Chứng khoán 5 2019 và có hiệu lực từ ngày 1/1/2021. Bên cạnh đó, hiện vẫn chưa có thông tư chỉ dẫn cho thành phầm này.
