Tháo 2 nút thắt
Trên toàn cầu, có 3 tổ chức phệ về xếp hạng thị phần, gồm Morgan Stanley Capital International (MSCI), FTSE Russell và S&P Dow Jones. Sự phân hạng thị phần của FTSE và MSCI là cơ sở tham chiếu bình chọn vị thế 1 đất nước, thị phần và công ty trong mắt các nhà đầu cơ quốc tế và có tác động phệ đến các chỉ số tiêu chuẩn thế giới.
Mỗi tổ chức có 1 hệ thống chỉ tiêu bình chọn riêng, mà căn bản đều tập hợp vào các góc cạnh bao gồm: Chừng độ tăng trưởng của nền kinh tế, sự bình ổn về chính trị, quy mô, tính thanh khoản của thị phần, hiệu quả vận hành thị phần, bản lĩnh tiếp cận thị phần của nhà đầu cơ nước ngoài và bản lĩnh chuyển lưu dòng vốn.
MSCI chia các thị phần chứng khoán trên toàn cầu thành 3 nhóm, gồm: thị phần tăng trưởng (developed market), thị phần mới nổi (emerging market) và thị phần cận biên (frontier market). Khi mà ấy, FTSE Russell phân thành 4 nhóm, gồm: thị phần tăng trưởng (developed), thị phần mới nổi đương đại (advanced emerging), thị phần mới nổi sơ cấp (secondary emerging) và thị phần cận biên (frontier).
Cuối tháng 8, UBCK sẽ làm việc với các tổ chức xếp hạng để bình chọn tiềm năng Việt Nam có thể xếp hạng thị phần lên thị phần mới nổi.
Việt Nam về căn bản đã giải quyết được phần phệ các chỉ tiêu nâng hạng thị phần của FTSE Russell (7/9 chỉ tiêu) đối với xếp hạng thị phần mới nổi sơ cấp. Bên cạnh đó, đối với chỉ tiêu nâng hạng của MSCI, Việt Nam mới giải quyết được 8/17 chỉ tiêu – tiêu chuẩn xếp hạng của MSCI khe khắt và ko cởi mở bằng việc phân loại của FTSE Russell.
Bà Vũ Thị Chân Phương, Chủ tịch Ủy ban Chứng khoán Nhà nước (UBCK) cho hay, cuối tháng 8, cơ quan này sẽ làm việc với các tổ chức xếp hạng để bình chọn tiềm năng Việt Nam có thể xếp hạng thị phần lên thị phần mới nổi.
Theo bà Phương, có 2 nhóm vấn đề xung yếu cần cải thiện với sự phối hợp của các đối tác liên can tới tiến độ kế hoạch nâng hạng:
Thứ nhất, về đề nghị ký quỹ, cần sự cung cấp, phối hợp từ Nhà băng Nhà nước. Việt Nam có quy định bảo đảm đủ tiền trước lúc giao dịch, khi mà ấy đề nghị của tổ chức xếp hạng là ko đề nghị ký quỹ. Phương án tháo gỡ theo UBCK là phải khai triển đối tác bù trừ trung tâm cho thị phần cơ sở, giảm tỉ lệ ký quỹ, tiến tới giảm tối đa tỉ lệ này về còn 10%. Hiện nhà đầu cơ nước ngoài, nhà băng lưu ký nước ngoài cũng e sợ lúc ko được là thành viên trả tiền bù trừ trực tiếp, nhưng mà phải qua nhà băng trong nước, nếu họ được trả tiền bù trừ trực tiếp thì tháo gỡ vướng mắc liên can tới giao dịch ký quỹ.
Thứ 2, về giới hạn sở hữu nhà đầu cơ nước ngoài, UBCK đề nghị trước mắt chỉ vận dụng với lĩnh vực thiết yếu như quốc phòng an ninh, bảo hộ thương nghiệp.
Trước ấy, tại cuộc họp sơ kết 6 tháng đầu 5 2023 của UBCK, bà Phương cho biết: “Việc hợp nhất về ý kiến giữa các bộ, ngành để khai triển hoặc sửa đổi quy định hiện hành nhằm giúp cho công việc nâng hạng thị phần là nhân tố rất quan trọng. Trong các vấn đề còn vướng mắc để nâng hạng, UBCK trong thẩm quyền của mình đã và đang khai triển cùng lúc các biện pháp tháo gỡ, đã tổ chức làm việc với Nhà băng Nhà nước, Bộ Kế hoạch và Đầu cơ để tháo gỡ 2 vấn đề xung yếu trước mắt tác động tới việc nâng hạng”.
Trong dự thảo Chiến lược tăng trưởng thị phần chứng khoán, thị phần bảo hiểm tới 5 2025 và định hướng tới 5 2030, Bộ Vốn đầu tư đã đề ra chỉ tiêu nâng hạng thị phần chứng khoán Việt Nam lên thị phần mới nổi trước 5 2025. Nhà băng Toàn cầu (WB) và tổ chức FTSE Russell đã làm việc, cung cấp Việt Nam trong công đoạn nâng hạng và gần nhất vào tháng 5/2022, UBCK đã ký văn bản hiệp tác với Sở Giao dịch chứng khoán New York (NYSE) về việc cung cấp nâng hạng.
Thị phần chứng khoán Việt Nam đã được FTSE đưa vào danh sách theo dõi phê duyệt nâng hạng lên thị phần mới nổi sơ cấp từ khi tháng 9/2018, không những thế, vừa mới đây nhất, FTSE đã cảnh báo về công đoạn nâng hạng thị phần Việt Nam lúc việc cải tổ vẫn chưa rõ ràng, cùng lúc FTSE Russell có thể cân nhắc lại việc giữ Việt Nam trong danh sách theo dõi nâng hạng.
Ngoài 2 nút thắt phệ nhắc đến ở trên, việc sẵn sàng đưa hệ thống giao dịch mới (KRX) vận hành trong 5 2023 sẽ là 1 điểm đáng xem xét đối với 2 tổ chức xếp hạng cho các kỳ bình chọn còn lại trong 5. Gỡ được các nút thắt trên, căn bản Việt Nam giải quyết được các điều kiện của FTSE.
Nâng hạng, cú huých cho chứng khoán Việt Nam
Theo ước lượng của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF), có khoảng 70% các quyết định phân bổ vốn vào chứng khoán dựa dẫm vào xếp hạng thị phần chứng khoán. Trong trường hợp Việt Nam được FTSE nâng hạng lên thị phần mới nổi, dòng vốn từ các quỹ đầu cơ nước ngoài được hy vọng sẽ đổ vào với quy mô rất phệ, kế bên những ích lợi đáng kể khác nhưng mà công ty, thị phần có thể được lợi.
Thứ nhất, tăng mạnh tính hội nhập thế giới, nâng tầm thị phần chứng khoán Việt Nam và vị thế đất nước. Việc chính thức được các tổ chức bình chọn độc lập ra quyết định nâng hạng là minh chứng cho công cuộc phấn đấu cách tân của Chính phủ, cơ quan điều hành sau 1 thời kì dài định hướng, từ ấy làm cơ sở tiền đề để nhà quản lý tiếp diễn cách tân, upgrade thị phần, hướng tới các tiêu chuẩn quốc tế cao hơn nhằm bảo đảm sự sáng tỏ của thị phần, bảo vệ lợi quyền của nhà đầu cơ…
Thứ 2, sự ân cần của khối ngoại sẽ phệ hơn nhiều so với trước đây. Các công ty trong nước sẽ có thêm thời cơ xúc tiếp các quỹ đầu cơ, tổ chức quốc tế, các quỹ ETF… có nhu cầu đầu cơ tại Việt Nam phê chuẩn hoạt động bán vốn, hiệp tác đầu cơ. Mặt khác, các doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được chi tiêu vốn lúc phí bảo hiểm không may vốn chủ nhân giảm phê chuẩn hoạt động san sớt ích lợi và không may giữa các nhà đầu cơ trong và ngoài nước.
Thứ 3, đón chờ dòng vốn “khủng” từ các nhà đầu cơ nước ngoài. Dòng vốn đầu cơ nước ngoài phê chuẩn các quỹ mở, quỹ ETF – tham chiếu theo các bộ chỉ số của MSCI và FTSE được hy vọng sẽ “đổ” vào thị phần chứng khoán Việt Nam với quy mô phệ.
Theo ước lượng của Doanh nghiệp Chứng khoán BSC, sẽ có khoảng 3,5 – 4 tỷ đô la Mỹ sắm mới các cổ phiếu Việt Nam nếu thị phần được FTSE nâng hạng lên mới nổi. Ước lượng dựa trên giả thiết tỷ trọng các cổ phiếu Việt Nam được sắm mới ở mức bình quân khoảng 0,7% – tương đương với tỷ trọng của các cổ phiếu thị phần chứng khoán Philippines (được FTSE xếp hạng thị phần mới nổi sơ cấp) trong các danh mục đầu cơ các quỹ ngày nay (xem bảng).
| Quy mô đầu cơ các quỹ mở, quỹ ETF tại các ttck mới nổi khu vực ASEAN.
* Số liệu cập nhập tới hết ngày 31/03/2023 – Nguồn: Bloomberg, BSC Research. |
Còn theo Nhà băng Toàn cầu, dự định khoảng 7,2 tỷ đô la Mỹ sẽ đổ vào thị phần chứng khoán Việt Nam 1 5 nếu thị phần được nâng hạng.
1 ích lợi nữa là bản lĩnh định giá cổ phiếu được cải thiện, tác động hăng hái công việc cổ phần hóa, thoái vốn Nhà nước. Nhà đầu cơ tham dự thị phần cũng nhiều chủng loại hơn, thị phần chứng khoán Việt Nam cần phải cơ cấu lại cơ sở nhà đầu cơ lúc đang có tới 90% là nhà đầu cơ tư nhân.
Rõ ràng, được nâng hạng là 1 bước chuyển phệ của thị phần chứng khoán Việt Nam, hội nhập sâu rộng với sự tăng trưởng chung trong khu vực và toàn cầu. Đây cũng là cú huých để thị phần chứng khoán Việt Nam bật lên, tăng trưởng vững bền, trình bày vai trò kênh dẫn vốn trung, dài hạn của nền kinh tế.
