“Cú sốc đầu đời”
Cuối 5 2022, thị phần chứng khoán Việt Nam trải qua cơn rung lắc mạnh khởi hành từ các sự kiện bất thần liên can đến trái phiếu của nhiều công ty bự trên thị phần như Tập đoàn Tân Hoàng Minh, Vạn Thịnh Phát… Sự sụt giảm liên tiếp của thị phần chứng khoán khiến các quỹ đầu cơ ko tránh khỏi ảnh hưởng thụ động.
Đáng để mắt tới, trong công đoạn từ tháng 10 – 12/2022, hiện ra trạng thái các quỹ đầu cơ bị rút vốn mạnh, đặc trưng là quỹ trái phiếu, khiến 1 số quỹ phải vận dụng giải pháp tạm bợ giảm thiểu sắm lại chứng chỉ quỹ cho nhà đầu cơ (với chế độ hoạt động của quỹ mở, lúc các nhà đầu cơ có nhu cầu bán chứng chỉ quỹ, các doanh nghiệp điều hành quỹ phải tiến hành sắm lại theo ngày hoặc 2 lần/tuần).
Chưa kể, vào thời khắc ấy, thị phần chứng khoán diễn biến xấu, dòng tiền bán tháo gây áp lực bự tới cổ phiếu cơ sở của các quỹ, khiến hiệu quả đầu cơ sụt giảm mạnh. Chứng kiến nick đầu cơ chứng chỉ quỹ âm (do giá chứng chỉ quỹ giảm sâu), hoạt động sắm lại bị giảm thiểu, tâm lý nhà đầu cơ càng phát triển thành hoang mang.
Tâm lý ko vững vàng cộng với hiệu ứng đám đông khiến trạng thái bán tháo xảy ra ở 1 số quỹ đầu cơ bự trên thị phần, chả hạn giá chứng chỉ quỹ đầu cơ trái phiếu TCBF phần đông rơi thẳng đứng lúc bị bán ra ào ạt.
Giá chứng chỉ quỹ TCBF rơi thẳng đứng lúc bị bán ào ạt. |
Chỉ mất khoảng này, các quỹ trái phiếu bự bị rút vốn mạnh như TCBF của Techcom Capital giảm từ 19.900 tỷ đồng xuống còn 9.400 tỷ đồng, tương ứng bị rút ròng hơn 52,5%; quỹ DCIP của Dragon Capital bị rút từ 1.022 tỷ đồng xuống còn 631 tỷ đồng, tương ứng giảm 38,2%; quỹ trái phiếu SSIAM bị rút từ 1.457 tỷ đồng về 468 tỷ đồng, tương ứng giảm 67,9%; quỹ VFF của VinaCapital có mức giảm thấp nhất từ 1.192 tỷ đồng về mức 1.047 tỷ đồng vào cuối tháng 11/2022, tương ứng giảm 12%.
Theo thống kê của Techcom Capital, chỉ trong 2 tháng từ đầu tháng 10 tới đầu tháng 12/2022, hàng ngàn tỷ đồng được rút khỏi các quỹ trái phiếu như TCBF, SSIBF, MBBond, DCBF… và điều này gây sức ép rất bự cho các doanh nghiệp điều hành quỹ trái phiếu lúc phải đương đầu với trạng thái thiếu hụt thanh khoản tạm bợ.
Theo giới quan sát, diễn biến này được xem là “cú sốc đầu đời” đối với ngành điều hành quỹ còn non trẻ tại Việt Nam, cũng như các nhà đầu cơ chọn lọc vẻ ngoài đầu cơ chứng chỉ quỹ.
Nhà đầu cơ bán ra ào ạt, bán dưới trị giá khiến các quỹ đầu cơ trở tay ko kịp, việc 1 lượng hàng bự đổ ra thị phần khi mà các quỹ ko kịp sắm lại khiến trị giá của các chứng chỉ quỹ sụt giảm mau lẹ hơn. Giải pháp nguy cấp khi ấy là đặt giới hạn sắm lại chứng chỉ quỹ càng khiến nhà đầu cơ hoang mang, lo âu.
Để bảo đảm thanh khoản và sắm lại chứng chỉ quỹ ở quy mô bự thất thường, các quỹ trái phiếu cần sẵn sàng đủ tiền mặt hoặc phải bán trái phiếu ra thị phần, kể cả với giá chiết khấu, nhằm huy động tiền nhanh nhất có thể.
Điều này ảnh hưởng ngược tới trị giá của nả theo thị phần của các quỹ trái phiếu đang nắm giữ. Hệ quả là chỉ số NAV/CCQ (giá chứng chỉ quỹ) của các quỹ trái phiếu sụt giảm mạnh.
Sau lúc xảy ra sự cố rút ròng, các doanh nghiệp điều hành quỹ đã tiến hành 1 số giải pháp như cơ cấu lại danh mục đầu cơ bằng cách tăng lượng tiền mặt và tiền gửi ngắn hạn ở các nhà băng.
Từng bước trưởng thành
Sau biến cố hồi cuối 5 ngoái, thị phần đầu cơ chứng chỉ quỹ hiện đang phục hồi dần. Trải nghiệm vừa mới đây để lại bài học đáng giá cả với nhà đầu cơ lẫn các doanh nghiệp điều hành quỹ.
Thực tiễn, lớp nhà đầu cơ mới bùng nổ trong công đoạn dịch bệnh gia nhập thị phần với tâm lý tích cực, nhưng mà phần bự lại thiếu tri thức và trải nghiệm đầu cơ nguồn vốn – chứng khoán. Thậm chí, qua bàn luận với 1 số nhà đầu cơ, có người còn ko biết việc đầu cơ chứng chỉ quỹ có thể… bị lỗ.
Nhà đầu cơ H.Minh (34 tuổi, Hà Nội) san sẻ, nhìn vào đồ thị minh họa tại các doanh nghiệp điều hành quỹ thấy giá chứng chỉ quỹ luôn đi lên, cộng với các miêu tả cho thấy chứng chỉ quỹ là loại của nả an toàn, mang tính bảo vệ… nên chị rất bất thần lúc nhận thấy nick đầu cơ chứng chỉ quỹ của mình sụt giảm.
“Trước ấy, tôi thường nghĩ suy chứng chỉ quỹ cũng như vẻ ngoài gửi tiết kiệm, cùng lắm thì lợi nhuận rất thấp, chứ chẳng thể thua lỗ tương tự. Chưa kể, vào thời khắc ấy, đặt lệnh bán ra nhưng mà chẳng thể tiến hành được nên cảm thấy rất tuyệt vọng”, anh Minh nói.
1 vấn đề khác là nhiều nhà đầu cơ chứng chỉ quỹ có lề thói giao dịch như cổ phiếu, khi mà 2 vẻ ngoài đầu cơ này có nhiều dị biệt. Chưa kể, phí giao dịch cũng khiến ko ít nhà đầu cơ “giật thột” sau lúc đặt lệnh.
Với chứng chỉ quỹ, phí bán dao động từ 0,5 – 2%/trị giá giao dịch tùy vào thời hạn nắm giữ. Chả hạn, với chứng chỉ quỹ của VinaCapital, nếu nhà đầu cơ nắm giữ dưới 1 5 thì phí bán là 2%/trị giá giao dịch, từ 1 5 tới dưới 2 5 là 1,5%/trị giá giao dịch, trên 2 5 là 0,5%/trị giá giao dịch. Khoản phí này cao hơn đáng kể so với phí giao dịch cổ phiếu (từ 0,1 – 0,35%/trị giá giao dịch).
Lúc đầu cơ chứng chỉ quỹ, cách tối ưu nhất là nắm giữ dài hạn, các bất định ngắn hạn ko phản ảnh được chừng độ phát triển của chứng chỉ quỹ và các quỹ cũng khó chỉnh sửa cơ cấu của nả mau chóng như các nhà đầu cơ bé lẻ.
Thực chất đầu cơ vào chứng chỉ quỹ là ủy thác vốn cho các chuyên gia của doanh nghiệp điều hành quỹ. Do ấy, nhà đầu cơ cần nghiên cứu và chọn lọc 1 doanh nghiệp uy tín, cũng như cần mày mò kỹ về chiến lược đầu cơ, các thành phầm của quỹ có thích hợp với tiêu chí lợi nhuận và khẩu vị xui xẻo của bản thân hay ko.
Về phía các doanh nghiệp điều hành quỹ, việc bảo đảm thanh khoản cho các sự kiện quy mô thất thường cần được chú trọng hơn, cùng lúc tăng mạnh hỗ trợ thông tin hoạt động và tri thức đầu cơ đến các người dùng cũng như thị phần.
Với sự tăng trưởng của mạng xã hội, các kênh tin tức, nhiều doanh nghiệp điều hành quỹ đã và đang hỗ trợ thông tin đều đặn hàng ngày đến các người dùng và người ân cần, kế bên ấy là thường xuyên tổ chức các hội thảo hỗ trợ tri thức đầu cơ và cập nhật diễn biến thị phần đến các nhà đầu cơ.
San sẻ tại hội thảo “Tăng trưởng ngành điều hành quỹ Việt Nam” diễn ra gần đây, ông Brook Taylor, Giám đốc điều hành Doanh nghiệp cổ phần Điều hành quỹ VinaCapital (VCFM) san sẻ, việc tăng lên hiểu biết về nguồn vốn của nhà đầu cơ tại Việt Nam là thử thách với ko riêng ngành điều hành quỹ, nhưng còn với các lĩnh vực khác như bảo hiểm, nhà băng, chứng khoán…, bởi nếu nhà đầu cơ ko hiểu những xui xẻo và ích lợi của việc đầu cơ thì dễ dẫn tới những quyết định sai trái.
Không những thế, việc chấp thuận người dùng thích hợp cũng là 1 trong những biện pháp được Giám đốc điều hành VCFM nhắc đến đến. Ông Brook Taylor giảng giải, người dùng thích hợp là những người hiểu thành phầm và mục tiêu họ đầu cơ, nếu mối kết hợp này ko còn đó sẽ dẫn tới xui xẻo bự.
“Sẽ rất khó để khước từ người dùng, nhưng mà điều quan trọng hơn là tuân thủ các nguyên lý vì ích lợi dài lâu của doanh nghiệp điều hành quỹ nói riêng, ngành điều hành quỹ khái quát. Các doanh nghiệp điều hành quỹ bậc nhất trên toàn cầu đều làm tương tự và các quỹ tại Việt Nam cũng nên tiến hành theo”, ông Brook Taylor nói.