Hệ thống giao dịch trái phiếu riêng biệt vận hành, hy vọng mới
Tại lễ khai trương hệ thống giao dịch, Bộ trưởng Bộ Vốn đầu tư Hồ Đức Phớc cho biết, việc đưa hệ thống giao dịch trái phiếu công ty riêng biệt vào vận hành trình bày cố gắng mạnh bạo của Bộ Vốn đầu tư trong tăng trưởng thị phần nguồn vốn và thị phần chứng khoán. Hệ thống này cũng sẽ giúp cơ quan nhà nước điều hành thị phần tốt hơn, người dân cũng sẽ tham dự giám sát, qua đấy tăng lên tính công khai, sáng tỏ của thị phần.
Sau nhiều vụ vi phạm của 1 số công ty liên can tới thị phần trái phiếu, cơ quan điều hành nhà nước đã có các cơ chế (Nghị định 08, Thông tư 30) và 4 lần hạ lãi suất của Nhà băng Nhà nước để trấn an thị phần, khôi phục niềm tin của nhà đầu cơ và xúc tiến thị phần trái phiếu bình phục. Không những thế, chừng độ ảnh hưởng vẫn là chưa đủ để khắc phục tận gốc những nỗi ám ảnh từ lâu với thị phần.
Do đấy, trong thời khắc thị phần trái phiếu công ty nối dài đà trầm lắng, mất thanh khoản, sự hiện ra của hệ thống giao dịch trái phiếu công ty riêng biệt cho thấy phấn đấu rất mập từ phía cơ quan điều hành với hy vọng có thể đáp ứng được phần nào “cục máu đông” trái phiếu, góp phần khôi phục niềm tin của nhà đầu cơ về 1 thị phần sáng tỏ, hiệu quả hơn. Cũng có thể coi “chợ” trái phiếu là 1 bước đột phá mập, là biện pháp cần phải có, đem lại hiệu quả nhanh nhất và có ảnh hưởng về dài lâu.
Tại Talkshow “Khơi thông dòng vốn trên thị phần chứng khoán” do Báo Đầu cơ Chứng khoán tổ chức trước đấy, bà Tạ Thanh Bình, Vụ trưởng vụ Tăng trưởng thị phần, Uỷ ban Chứng khoán Nhà nước hy vọng, thị phần thứ cấp giao dịch trái phiếu riêng biệt sẽ góp phần tháo gỡ nút thắt trên thị phần này.
Lúc thị hệ thống giao dịch trái phiếu công ty riêng biệt vận hành, vai trò của các doanh nghiệp chứng khoán thành viên rất quan trọng trong việc kiểm soát tốt các nhà đầu cơ lúc tham dự phải là nhà đầu cơ chứng khoán nhiều năm kinh nghiệm.
Việc có mặt trên thị trường hệ thống kê khai và giao dịch tập hợp tại HNX đối với trái phiếu riêng biệt, theo các thành viên thị phần, là 1 bước tiến mập, góp phần khắc phục 1 số vấn đề mập của thị phần hiện tại như cải thiện sáng tỏ thông tin; vấn đề thanh khoản; đảm bảo lợi quyền nhà đầu cơ.
Theo san sẻ của ông Nguyễn Quang Thuân, Chủ tịch kiêm Giám đốc điều hành FiinGroup với Chinhphu.vn, điều này còn góp phần tạo đường cong lãi suất cho từng trái phiếu tùy theo mức xếp hạng tín nhiệm hay bình chọn chất lượng trái phiếu của thị phần và tùy theo kỳ hạn của trái phiếu. Lúc đấy, giá trái phiếu được tạo nên và có thể có mức lợi tức (yield) khác so với mức lãi suất danh nghĩa (coupon) thuở đầu; qua đấy cũng sẽ khắc phục vấn đề định giá trái phiếu. Điều này là rất cần phải có cho các định chế đầu cơ nhằm dùng cho công việc quản trị xui xẻo, báo cáo và tuân thủ. Bởi mỗi khoản đầu cơ thì cần xác định được lãi lỗ thay vì chỉ dựa trên mệnh giá và lãi danh nghĩa thu được. Việc tạo nên dụng cụ định giá trái phiếu cũng sẽ góp phần mở mang cơ sở nhà đầu cơ, bao gồm cả các định chế nguồn vốn đầu cơ nước ngoài tham dự vào thị phần này.
Gian nan trước mắt vẫn còn
Thực tiễn, sau lúc Nghị định 08 về trái phiếu công ty được ban hành vào tháng 3 5 nay, đã có 9 đợt hành phát hành trị giá cao, song các đợt phát hành này đông đảo tới từ công ty ít có tăm tiếng, thông tin giảm thiểu. Còn bước sang quý II/2023, hoạt động phát hành trái phiếu riêng biệt tiếp diễn quay lại diễn biến trầm lắng do các tổ chức phát hành gặp nhiều gian khổ về hoạt động kinh doanh và niềm tin của nhà đầu cơ chưa quay quay về.
Theo tổng hợp của Doanh nghiệp Chứng khoán VNDirect, trong quý II/2023 có 29 đợt phát hành trái phiếu riêng biệt trong nước thành công với tổng trị giá phát hành đạt khoảng 19.281 tỷ đồng, giảm 34,4% so với quý I/2023 và giảm đến 83,1% so với cùng kỳ 5 ngoái. Trong đấy, có 28 đợt phát hành trái phiếu riêng biệt với tổng trị giá phát hành là 17.281 tỷ đồng, chiếm 89,5% tổng trị giá phát hành. Rõ ràng, niềm tin trên thị phần chưa được cải thiện rõ rệt.
Khi mà đấy, quý II cũng có khoảng hơn 70.900 tỷ đồng trái phiếu công ty đáo hạn, tăng 127% so với quý I, tương tự có thể thấy rằng sức ép đáo hạn mở màn tăng cường từ quý II tới hết 5. Nhóm bất động sản là nhóm có tỷ trọng mập nhất chiếm gần 39,9% tổng trị giá trái phiếu đáo hạn trong quý II, đứng thứ 2 là nhóm nguồn vốn – nhà băng với tỉ lệ chiếm 37,1% tổng trị giá đáo hạn.
Mặt khác, VNDirect ước lượng, tới ngày 26/6, có khoảng 59 công ty nằm trong danh sách chậm bổn phận trả tiền lãi hoặc nợ gốc trái phiếu công ty với tổng dư nợ vào khoảng 159.500 tỷ đồng. Khoảng hơn 43.800 tỷ đồng trái phiếu của các công ty trong đấy sẽ đáo hạn trong 5 2023, chiếm khoảng 19,6% tổng số trị giá đáo hạn toàn thị phần cả 5.
 |
Trong mùa đại hội cổ đông vừa mới đây, nhiều công ty san sẻ sức ép về tái cơ cấu tài chính, nhằm trả nợ trái phiếu tới hạn trong 2023. Điển nghe đâu tại Phát Đạt, Chủ tịch Doanh nghiệp cũng đã có những san sẻ tâm can về việc trong khi gian khổ nhất, đã bằng lòng bán của cải 300 tỷ đồng với giá 200 tỷ đồng để có được dòng tiền cung ứng Doanh nghiệp. Theo đấy, phương án phát hành riêng biệt của Doanh nghiệp nhằm huy động vốn từ nhà đầu cơ nhiều năm kinh nghiệm để trả nợ trái phiếu (tại thời khắc 31/3/2023, Phát Đạt còn gần 1.400 tỷ đồng nợ trái phiếu). Sau đấy, Phát Đạt sẽ tập hợp kinh doanh và ngày mai sẽ đi kiên cố, vững bền hơn.
Theo ông Quản Trọng Thành, Giám đốc Phân tách Doanh nghiệp Chứng khoán Maybank Investment Bank (MSVN), điểm hăng hái là thống kê từ HNX cho thấy, trị giá phát hành trái phiếu công ty tháng 6/2023 đạt 28.240 tỷ đồng, tăng gấp 10 lần so với mức phát hành của tháng 4 và tháng 5 trước đấy. Trị giá sắm lại trái phiếu công ty cũng leo lên mức cao nhất diễn ra từ đầu 5, đạt 37.370 tỷ đồng trong tháng 6.
MSVN đánh giá, về hoạt động phát hành, các nhà băng đã mở màn phát hành trái phiếu mạnh quay về sau gần 5 tháng trầm lắng. Sau những lo sợ thuở đầu về quy định mục tiêu sử dụng vốn theo Nghị định 65, điều nhưng mà MSVN cho rằng không liên quan với thực chất kinh doanh tiền tài hệ thống nhà băng, các nhà băng thương nghiệp đã được bật đèn xanh để huy động vốn quay về trên thị phần trái phiếu.
Các nhà băng thương nghiệp trong nước đã phát hành 17.900 tỷ đồng, chiếm 2/3 lượng trái phiếu công ty phát hành trong tháng 6/2023. Nếu xu thế này tiếp diễn sẽ giúp các nhà băng thương nghiệp linh động hơn trong cơ cấu tài chính, tạo điều kiện giảm lãi suất cho vay. Kế bên đấy, các công ty bất động sản cũng phát hành được hơn 6.000 tỷ đồng trái phiếu trong tháng 6 sau lúc phần đông vắng bóng trong tháng 4 và 5.
Về hoạt động tái cơ cấu trái phiếu, các nhà băng thương nghiệp đóng góp 3/4 lượng sắm lại trái phiếu. Các công ty phi nhà băng sắm lại 8.850 tỷ trái phiếu trong tháng 6 (giảm 30% cùng kỳ). Các công ty phi nhà băng đã gia hạn được 12.830 tỷ trái phiếu. Phần mập thời kì gia hạn là từ 1 5 tới 2 5.
Ở mặt bị động, lãi hoặc gốc của khoảng 12.470 tỷ đồng trái phiếu đã chẳng thể trả tiền đúng hạn trong tháng 6. Phần mập số trái phiếu này thuộc về các công ty bất động sản và điện.
